Ben nazar boncuklarını çok severim. Evimizde ve ofisimizde bir kasenin içinde her zaman rengarenk nazar boncukları bulunur. Gelen konuklarımıza giderken birer nazar boncuğu veririm. Yaptığımız tasarımlarda mümkün olan biryerlere mutlaka nazar boncuğu iliştiririm. Ambalajın, tasarımın havası değişiverir hemen.

Boncuklara ilgim galiba üniversetedeki rahmetli hocamız Doç Dr. Ergun Göksan sayesinde gelişti. Cebinde hep nazar boncukları olurdu. Boncuk verdiği kişinin yüzündeki gülümseyiş etkiliyordu belki de kendisini. Sohbetine doyum olmayan hocamız, turizm sektöründe çalıştığından olsa gerek, nazar boncuğunun tanıtım açısından önemini çoktan farketmişti.

Boncuklarım bittikçe de Kemeraltı'nın o ünlü nazar boncukçusuna giderim. Binlerce, belki de onbinlerce nazar boncuğunun tavandan sarktığı Hüseyin Alp'in dükkanında her zaman çevre köylerden çoluk çocuk gelmiş birileri olur. Boncuklarla yaptıkları makromeleri, kolyeleri, üzerlikleri. Duvar süslerini satar, yeni siparişlerini alır giderler.

Hüseyin Alp, 40 yıldır babadan ocakcı bir boncukçu. Alp'in İzmir'de nazar boncuk üretiminin yapıldığı iki yerden birisi olan Kemalpaşa'nın Kurudere köyünde ocakları bulunuyor. "Son zamanlarda Pazar Hindistan'dan gelen dekoratif boncuklarla tehdit ediliyor. Tabi bir de plastik boncuklar var. Ama hiçbiri bizim gerçek nazar boncuklarımız gibi değil. Gerçek boncuk sarı gözlü, lacivert cam göz boncukları. Biz buradan tüm Türkiye'ye göz boncuğu yolluyoruz." diyor.

Kemalpaşa'nın yanısıra üretimin yapıldığı ikinci belde olan Görece'de ocağın iyice azaldığını söyleyen Alp, bu bölgede gençlerin boncuk işine ilgisinin azaldığını vurguluyor. 600 derece sıcağın karşısında bütün gün oturup boncuk üretmenin kolay bir iş olmadığını vurgulayan Alp, Kemalpaşa'da gençlerin biraz daha ilgili olduklarını belirtiyor.

Sohbetimiz sırasında, "Neden gençlerin ilgisini çekmek için bir meslek yüksek okulu açmıyor, gençlerin yetişmesini sağlamıyorsunuz?" diye sorunca; "Hiç düşünmedik ya! Neden olmasın. Bizim köydekilerle, belediye başkanıyla bir konuşmalı" diyor. Nazar boncuğu İzmir'de sadece Menderes'e bağlı Görece beldesinde ve Kemalpaşa'nın Kurudere köyünde üretiliyor.

Boncuğun getirisi milyonlarca dolar değil elbette. Ama bu çok özel ürün kentimizin simgesi olmuş, üniversitelerde tez konusu edilmiş. Farklı tasarımlarıyla satılan göz boncukları turistlerce de en çok ilgi gören ürünler arasında ilk sırada yer almış yıllar boyunca. Kullanım alanları her geçen gün çoğalmış. Altın sektöründe bile kullanılır olmuş göz boncuklarımız.

Boncuğun kentimizdeki ilk üretim yerlerin Görece'nin, iki dönemdir bağımsız belediye başkanlığını yapan Mustafa Öztürk ise, boncuğun tanıtımı için dört yıldır bir festival düzenlediklerini söylüyor.

Peki, kent merkezine ve havaalanına bu kadar yakın olmasına karşın ne yazık ki ne Şirince gibi turistik bir belde, ne de gittiğinizde nazar boncuğu bulabileceğiniz bir dükkan var. Görece'de nazar boncuğu üretimi bugün yalnızca üç ocakta gerçekleştiriliyor. Ocakçılar başkanın tüm çabalarına karşın kooperatifleşememişler.

Öztürk'ün en önemli hedefi en kısa sürede ilçede el sanatlarının gelişimini destekleyecek boncuk ocağı ve satış standlarının yeralacağı kültür kompleksinin bitirilmesi. Görece'ye belediye otobüsleri ya da dolmuşlarla rahatlıkla ulaşıyorsunuz da önemli bir sorun var. Nazar boncuğu alabileceğiniz yer yok.

Boncuklarıyla bu kadar ünlü bir beldenin, havası, doğası bu kadar güzel bir beldenin Şirince gibi turizmden para kazanan, el sanatlarıyla kalkınan bir belde olması şimdilik çok yakın görünmüyor.

Bu arada Mustafa Öztürk'ün nazar boncuğu konuisunda coğrafi temsil için tescil başvurusunda bulundukların öğreniyoruz. Başkan boncukçulğun yaşaması için beldede dört yıldır bir festival düzenlediklerini de söylüyor.

Eğer siz de boncuklara meraklıysanız, size bir önerimiz var. Görece olmayan boncukları görebileceğiniz yer boncukköy. Kemeraltı'ndaki nazarboncukçu dükkanında gördüğüm kadar çok boncuğu gördüğüm Boncukköy'de sembolik olarak boncuk yapımını görebileceğiniz boncuk ocağı da var.

Köyün işletmecisi Murat Kayan eşi Serap hanım'la birlikte nazar değmesin ama cennetten bir köşe yaratmışlar. Murat Bey de eşi de bugün bu işin üretiminde bir avuç insan kalmasından endişeli. Murat Bey "Bu iş çok zahmetli. Ancak sevgile yapılabilecekbir iş. 3 bin yıllık bu gfelenek araplardan bizlere kadar gelmiş. Geleneksel yöntemlerle üretimini yaptığımız göz boncukçuluğu nazar inancı sürdükçe, sevenler bu işten bıkana kadar daha binlerce yıl ayakta kalacak. biz gençler bu işin yaşatılması için elimizden ne geliyorsa yapacağız." diyor.

İzmir Ticaret Odası'nın Hediyeliş Eşya ve turizm meslek komitesinde de yer alan Murat Kayan, odanın açtığı İzmir'in simgesi yarışmasında nazar boncuğunun öne çıkmasını diliyor. Kentimizin simgelerinden birisi olan göz boncuğunun nazara gelmeden, hak ettiği yere gelmesini gönülden diliyoruz.