Kültür ve Turizm Bakanı'nın Allianoi yanıtı
Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'un Allianoi ilgili soru önergesine verdiği yazılı yanıtı şöyle:
İZMİR MİLLETVEKİLİ SAYIN HAKKI ÜLKÜ'NÜN 7/18000-26378 ESAS NO'LU YAZILI SORU ÖNERGESİNE İSTİNADEN HAZIRLANAN BAKANLIĞIMIZ CEVABI
İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun, Allianoi ilgili kararı Anıtlar Yüksek Kurulu'nun vermesi gerektiğine dair bir karar aldığı bilinmekte fakat hem 25.06.2006 tarihli Bilim Komisyonu raporu, hem de kurulun bu yöndeki kararı kamuoyuna açıklanmamaktadır. İlgili kurum ve kuruluşlara belli süreler içinde gönderilmesi gereken rapor ve koruma kurulu kararı tüm başvurulara rağmen ısrarla saklanmaktadır.
Buna göre:
SORU: 1
Koruma Kurulu'nun kararı gereği, Allianoi'yi koruyacak çözüm yollarınısaptamak için Bakanlık tarafından oluşturulan Bilim Komisyonu'nun hazırlayıp Koruma Kurulu'na sunduğu 25.06.2006 tarihli rapor kamuoyundan neden saklanmaktadır?
CEVAP: 1
Yortanlı Barajı etki alanında kalan İzmir İli, Bergama İlçesi, Allianoi Antik Kenti'ne ilişkin olarak İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nda alınan 13.10.2005 tarih ve 1453 sayılı karar gereğince Bakanlığımca oluşturulan Bilim Komisyonu çalışmalarını tamamlamış ve bir bilimsel rapor hazırlamıştır.
Rapor değerlendirilmek üzere ivedilikle İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne gönderilmiş olup yapılan değerlendirme sonucunda içeriği 4'üncü maddede verilen 28.08.2006 tarih ve 2316 sayılı Kurul Kararı alınmıştır.
Bu karar gereğince baraj alanlarından etkilenen kültür varlıklarının korunmasına ilişkin konu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu toplantısında görüşü1müş olup alınan karar çerçevesinde ilgili Koruma Bölge Kurulu'nda tekrar ele alınacaktır. Bu nedenle, söz konusu bilimsel rapor aynı zamanda bir bilirkişi raporu niteliği taşıdığından ve kurul değerlendirmesine esas teşkil edecek belgelerden olduğundan raporun kamuoyu ile paylaşılması talepleri, konunun ilgili Koruma Bölge Kurulu'nda görüşülmesinden sonra de ğerlendirilebilecektir.
SORU: 2
Bu konuda yapılan başvurulara hükümetiniz döneminde çıkarılan Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'na rağmen neden cevap verilmemektedir?
CEVAP: 2
Bakanlığım görevalanında bulunan bütün konularda olduğu gibi İzmir İli, Bergama İlçesi, Allianoi Antik Kenti'ne ilişkin olarak da 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde Bakanlığıma ulaşan bütün bilgi edinme taleplerine yasal süresi içinde cevap verilmektedir.
SORU: 3
Raporun içeriğinde neler vardır? Raporun Allianoi ile ilgili ortaya koyduğu çözümler nelerdir? Raporun Bir Kopyasının Soru Önergesi Cevabına eklenmesi mümkün müdür?
CEVAP: 3
Bilimsel raporun içeriğinde, konunun genel bir arkeolojik ve mühendislik değerlendirmesi, barajın devreye girmesi veya devre dışı bırakılması durumlarında uygulanabilecek koruma önlemleri ve bu önlemlerinin mali, mühendislik ve arkeolojik açılardan uygulanabilirliğine yönelik öneriler yer almaktadır. Bu öneriler ilgili Koruma Bölge Kurulu'nda değerlendirilecektir.
SORU: 4
Allianoi ile ilgili kararı Anıtlar Yüksek Kurulu'nun vermesi yönünde alınmış kararın tam olarak içeriği nedir? Böyle bir karar yasal mıdır? Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ya da sözleşmelerle çelişmemekte midir?
CEVAP: 4
İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nca alınan Yortanlı Barajı gölet alanı içinde kalacak Allianoi Antik Kenti'nin (termal yerleşmenin) korunması yönünde çözüm üretilene kadar baraj da su tutulmamasına karar verilen
13.10.2005 tarih ve 1453 sayılı kararı çerçevesinde Allianoi Antik Kenti'nin korunmasına yönelik olarak ne tür önlemlerin alınması gerektiği konusunda çözüm üretmek üzere bir Bilim Heyeti oluşturulmuştur.
Bilim Heyetince hazırlanan raporun Koruma Bölge Kurulunda değerlendirilmesi sonucunda 28.08.2006 tarih ve 2316 sayılı karar alınmıştır.
2/3
"Alınan kararla; "...1. Derece Arkeolojik Sit Alanlarına İlişkin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun 5.11.1999 tarih ve 658, 3.5.2006 tarih ve 714 sayılı ilke kararlarında Arkeolojik Sit Alanlarında yapılacak baraj inşaatları ve baraj alanlarında bulunan Arkeolojik siderin korunması ve kullanılmasına yönelik açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle söz konusu alanların özel durumları ve özel durumlarına yönelik projeleri dikkate alınarak bu alanlarda baraj yapımı ile ilgili koruma ve kullanma koşullarının Koruma Yüksek Kurulu tarafından belirlenmesinden sonra konunun Kurulumuzca yeniden değerlendirilebileceğine, bu değerlendinne sonuçlandırılıncaya kadar alanla ilgili Kurulumuzca alınan 13.1 0.2005 tarih ve 1453 sayılı kararımızın geçeri olduğuna" karar verilmiştir.
Karar metninden de anlaşılacağı gibi, alınan kararda Allianoi ile ilgili kararın Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından verilmesine değil arkeolojik sit alanlarında yapılacak baraj yapımı ve baraj alanlarında bulunan arkeolojik siHerin koruma ve kullanma koşullarının Koruma Yüksek Kurulu tarafından belirlenmesinden sonra konunun değerlendirilebileceğine karar verilmiştir.
3386 ve 5226 sayılı Kanunla değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunun 57/g maddesi gereğince Koruma Yüksek Kurulunun ilke kararları çerçevesinde olmak kaydıyla, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları ve koruma alanlarıyla sit alanlarına ilişkin uygulamaya yönelik kararlar almak Koruma Bölge Kurullarının görev ve yetkileri arasındadır.
SORU: 5
Anıtlar Yüksek Kurulu'nun 16 üyesinin çoğunluğunu oluşturan 10 üyesinin siyasi, 6 üyesinin akademisyenlerden oluşması Allianoi ile ilgili olarak alınacak kararın da hükümetin eğiliminden dolayı siyasi bir nitelikte olmasına yol açmayacak mıdır?
CEVAP: 5
3386 ve 5226 sayılı Kanunlarla değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat. Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 53. maddesi ile Koruma Yüksek Kurulunu oluşturan üyeler belirlenmiş, 51. maddesi ile de Koruma Yüksek Kurulu'nun görev ve yetkileri tanımlanmıştır .
Anılan Kanunun 511a maddesi gereğince "Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunması ve restorasyonu ile ilgili işlerde uygulanacak ilkeleri belirlemek", 511c maddesi gereğince de "Uygulamada doğan genel sorunları değerlendirerek görüş vennek suretiyle, Bakanlığa yardımcı olmak" Koruma Yüksek Kurulunun görev ve yetkileri arasındadır.
Koruma Yüksek Kurulu'nun 04.10.2006 tarihinde yapılan 72' inci toplantısı ile Allianoi Antik Kenti ile ilgili bir karar alınmamış, baraj alanlarında kalan taşınmaz kültür varlıkları ile arkeolojik sit alanlarının koruma ve kullanma koşullan değerlendirilerek "Baraj Alanlarından Etkilenen Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması" başlıklı 717 sayılı ilke kararı alınmıştır.
İZMİR MİLLETVEKİLİ SAYIN HAKKI ÜLKÜ'NÜN 7/18000-26378 ESAS NO'LU YAZILI SORU ÖNERGESİNE İSTİNADEN HAZIRLANAN BAKANLIĞIMIZ CEVABI
İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun, Allianoi ilgili kararı Anıtlar Yüksek Kurulu'nun vermesi gerektiğine dair bir karar aldığı bilinmekte fakat hem 25.06.2006 tarihli Bilim Komisyonu raporu, hem de kurulun bu yöndeki kararı kamuoyuna açıklanmamaktadır. İlgili kurum ve kuruluşlara belli süreler içinde gönderilmesi gereken rapor ve koruma kurulu kararı tüm başvurulara rağmen ısrarla saklanmaktadır.
Buna göre:
SORU: 1
Koruma Kurulu'nun kararı gereği, Allianoi'yi koruyacak çözüm yollarınısaptamak için Bakanlık tarafından oluşturulan Bilim Komisyonu'nun hazırlayıp Koruma Kurulu'na sunduğu 25.06.2006 tarihli rapor kamuoyundan neden saklanmaktadır?
CEVAP: 1
Yortanlı Barajı etki alanında kalan İzmir İli, Bergama İlçesi, Allianoi Antik Kenti'ne ilişkin olarak İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nda alınan 13.10.2005 tarih ve 1453 sayılı karar gereğince Bakanlığımca oluşturulan Bilim Komisyonu çalışmalarını tamamlamış ve bir bilimsel rapor hazırlamıştır.
Rapor değerlendirilmek üzere ivedilikle İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne gönderilmiş olup yapılan değerlendirme sonucunda içeriği 4'üncü maddede verilen 28.08.2006 tarih ve 2316 sayılı Kurul Kararı alınmıştır.
Bu karar gereğince baraj alanlarından etkilenen kültür varlıklarının korunmasına ilişkin konu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu toplantısında görüşü1müş olup alınan karar çerçevesinde ilgili Koruma Bölge Kurulu'nda tekrar ele alınacaktır. Bu nedenle, söz konusu bilimsel rapor aynı zamanda bir bilirkişi raporu niteliği taşıdığından ve kurul değerlendirmesine esas teşkil edecek belgelerden olduğundan raporun kamuoyu ile paylaşılması talepleri, konunun ilgili Koruma Bölge Kurulu'nda görüşülmesinden sonra de ğerlendirilebilecektir.
SORU: 2
Bu konuda yapılan başvurulara hükümetiniz döneminde çıkarılan Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'na rağmen neden cevap verilmemektedir?
CEVAP: 2
Bakanlığım görevalanında bulunan bütün konularda olduğu gibi İzmir İli, Bergama İlçesi, Allianoi Antik Kenti'ne ilişkin olarak da 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde Bakanlığıma ulaşan bütün bilgi edinme taleplerine yasal süresi içinde cevap verilmektedir.
SORU: 3
Raporun içeriğinde neler vardır? Raporun Allianoi ile ilgili ortaya koyduğu çözümler nelerdir? Raporun Bir Kopyasının Soru Önergesi Cevabına eklenmesi mümkün müdür?
CEVAP: 3
Bilimsel raporun içeriğinde, konunun genel bir arkeolojik ve mühendislik değerlendirmesi, barajın devreye girmesi veya devre dışı bırakılması durumlarında uygulanabilecek koruma önlemleri ve bu önlemlerinin mali, mühendislik ve arkeolojik açılardan uygulanabilirliğine yönelik öneriler yer almaktadır. Bu öneriler ilgili Koruma Bölge Kurulu'nda değerlendirilecektir.
SORU: 4
Allianoi ile ilgili kararı Anıtlar Yüksek Kurulu'nun vermesi yönünde alınmış kararın tam olarak içeriği nedir? Böyle bir karar yasal mıdır? Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ya da sözleşmelerle çelişmemekte midir?
CEVAP: 4
İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nca alınan Yortanlı Barajı gölet alanı içinde kalacak Allianoi Antik Kenti'nin (termal yerleşmenin) korunması yönünde çözüm üretilene kadar baraj da su tutulmamasına karar verilen
13.10.2005 tarih ve 1453 sayılı kararı çerçevesinde Allianoi Antik Kenti'nin korunmasına yönelik olarak ne tür önlemlerin alınması gerektiği konusunda çözüm üretmek üzere bir Bilim Heyeti oluşturulmuştur.
Bilim Heyetince hazırlanan raporun Koruma Bölge Kurulunda değerlendirilmesi sonucunda 28.08.2006 tarih ve 2316 sayılı karar alınmıştır.
2/3
"Alınan kararla; "...1. Derece Arkeolojik Sit Alanlarına İlişkin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun 5.11.1999 tarih ve 658, 3.5.2006 tarih ve 714 sayılı ilke kararlarında Arkeolojik Sit Alanlarında yapılacak baraj inşaatları ve baraj alanlarında bulunan Arkeolojik siderin korunması ve kullanılmasına yönelik açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle söz konusu alanların özel durumları ve özel durumlarına yönelik projeleri dikkate alınarak bu alanlarda baraj yapımı ile ilgili koruma ve kullanma koşullarının Koruma Yüksek Kurulu tarafından belirlenmesinden sonra konunun Kurulumuzca yeniden değerlendirilebileceğine, bu değerlendinne sonuçlandırılıncaya kadar alanla ilgili Kurulumuzca alınan 13.1 0.2005 tarih ve 1453 sayılı kararımızın geçeri olduğuna" karar verilmiştir.
Karar metninden de anlaşılacağı gibi, alınan kararda Allianoi ile ilgili kararın Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından verilmesine değil arkeolojik sit alanlarında yapılacak baraj yapımı ve baraj alanlarında bulunan arkeolojik siHerin koruma ve kullanma koşullarının Koruma Yüksek Kurulu tarafından belirlenmesinden sonra konunun değerlendirilebileceğine karar verilmiştir.
3386 ve 5226 sayılı Kanunla değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunun 57/g maddesi gereğince Koruma Yüksek Kurulunun ilke kararları çerçevesinde olmak kaydıyla, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları ve koruma alanlarıyla sit alanlarına ilişkin uygulamaya yönelik kararlar almak Koruma Bölge Kurullarının görev ve yetkileri arasındadır.
SORU: 5
Anıtlar Yüksek Kurulu'nun 16 üyesinin çoğunluğunu oluşturan 10 üyesinin siyasi, 6 üyesinin akademisyenlerden oluşması Allianoi ile ilgili olarak alınacak kararın da hükümetin eğiliminden dolayı siyasi bir nitelikte olmasına yol açmayacak mıdır?
CEVAP: 5
3386 ve 5226 sayılı Kanunlarla değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat. Varlıklarını Koruma Kanunu'nun 53. maddesi ile Koruma Yüksek Kurulunu oluşturan üyeler belirlenmiş, 51. maddesi ile de Koruma Yüksek Kurulu'nun görev ve yetkileri tanımlanmıştır .
Anılan Kanunun 511a maddesi gereğince "Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunması ve restorasyonu ile ilgili işlerde uygulanacak ilkeleri belirlemek", 511c maddesi gereğince de "Uygulamada doğan genel sorunları değerlendirerek görüş vennek suretiyle, Bakanlığa yardımcı olmak" Koruma Yüksek Kurulunun görev ve yetkileri arasındadır.
Koruma Yüksek Kurulu'nun 04.10.2006 tarihinde yapılan 72' inci toplantısı ile Allianoi Antik Kenti ile ilgili bir karar alınmamış, baraj alanlarında kalan taşınmaz kültür varlıkları ile arkeolojik sit alanlarının koruma ve kullanma koşullan değerlendirilerek "Baraj Alanlarından Etkilenen Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması" başlıklı 717 sayılı ilke kararı alınmıştır.
