İzmirli taşlama sanatının son ustalarından şair, yazar Mukadder Özakman'ın kitap, dergi, fotoğraf ve filmlerden, bilgi, belge ve yazılarından oluşan arşivi sahip çıkılmayı hak ediyor. 2019 yılının Ekim ayında yaşama veda eden Özakman'ın dostları, sanatçının bir süre sonra boşaltılması gereken Hatay semtindeki evinde bulunan arşivinin, eşya ve objelerinin onun adını taşıyacak bir anı evinde derlenip toplanması ve ilgilenenlere açılması için çaba harcıyor.

Özakman'ın yazı ve şiirlerinin yayımlandığı, meraklıları için bir hazine değerindeki Akbaba dergilerinin tüm sayıları, Pardon, Gırgır, Ustura, Çivi, Gıcık gibi mizah ve başta Varlık, Diyojen olmak üzere edebiyat dergileri, uzun yıllar çalıştığı Karayolları Genel Müdürlüğü'nün kurumsal dergilerinin de aralarında bulunduğu zengin arşivi, şimdi poşetler içinde değerlendirilmeyi bekliyor.

Taşlamalarıyla ünlü bir usta

Üyesi olduğu Sanatçı İnşaat Mühendisleri Grubu Etkinlikleri (SİMGE) Topluluğu'nun web sitesinde yer alan bilgilere göre, Mukadder Özakman 1932 yılında İzmir'de doğmuş. İzmir Kocatepe İlkokulu, Mithatpasa Erkek Sanat Enstitüsü'nden sonra, İstanbul Yıldız Teknik Okulu Teknikerlik Bolümü'nde, Ege Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Fakültesi Mühendislik ve Mimarlık Yüksek Okulu İnşaat Mühendisliği Bolümü'nde öğrenim görmüş. 1954-1988 yılları arasında İzmir Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü'nde proje mühendisi ve başmühendis olarak görev yapmış ve 1992'de emekliye ayrılmış ve tamamen edebiyat çalışmalarına yönelmiş.

Mukadder Özakman'ın ilk şiiri "Yalnızlığım" 1964 yılında Varlık Dergisi'nde yayımlanmış. Onu edebiyat dünyasında tanınır kılan ise taşlamaları olmuş. İlk taşlaması "Kendime Hicviye" 1965 yılında Pardon'da yayımlanmış. Dönemin Akbaba, Ustura, Gırgır, Çivi, Gıcık gibi ünlü mizah dergilerinin yanı sıra Demokrat İzmir, Ekspres, Dünya ve Yeni Asır gazetelerinde de yazmayı sürdürmüş.

Akbaba Derisi'nde on yıl boyunca yazıları yayımlanan Mukadder Özakman'ın üzerinde titizlikle çalıştığı alanlardan biri de gölge oyunu olmuş. Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği (UNIMA) tarafından basılan Karagöz Kitabı'nda Özakman oyunları, dönemin siyasal, toplumsal, ekonomik konularını ele alarak yazmış. "Karagöz'ün Bankerliği", "Karagöz'ün Köfteciliği", "Karagöz'ün Postacılığı" adlı oyunları normal Karagöz oyunları kalıbına uydurarak kaleme almış.

Manzum şeklinde yazılan bu oyunlarda pahallılık, memur maaşlarının azlığı, sık sık yapılan zamlar, halkın alım gücünün azalması, ücretliden çok vergi alınması, vergi kaçakçılığı, haksız kazanç, halkın çektiği sıkıntılar, kuyrukta beklemeler, bütün bunlara karşın politikacıların duyarsızlığı, parti liderlerinin çekişmeleri gibi konuları işlemiş. Oyunlardaki perde gazellerini, semaileri, anlaşılır ve hicivli bir dille yazan Mukadder Özakman, kanto ve şiirlerle oyunları daha ilgi çekici hale dönüştürmüş, Karagöz sanatçılarına, Karagöz metni yazacak genç yazarlara ve ilgi duyan herkese örnek olacak bir eser bırakmış bu kitabıyla. Kitaptaki Karagöz 1971-1976 oyunları manzum olarak Akbaba Dergisi'nde, 1984'tekiler ise düzyazı şeklinde Yeni Asır Gazetesi'nde yayımlanmış.

Eşyalar bizden çok yaşıyor

Mukadder Özakman'ın vefatını üyesi olduğu Kıbrıs Balkanlar Avrasya Türk Edebiyatları Kurumu'nun (KIBATEK) düzenlediği 46. Edebiyat Şöleni için İzmir'e gelen yabancı konuklara Bosna Hersek Fahri Başkonsolosu Ahmet Kemal Baysak'ın verdiği yemek sırasında öğrendim. İzmir'in kültür belgecisi, SİMGE Grubu'nun emektarı, yazar, şair, İnşaat Mühendisi Osman Akbaşak, Baysak'ın Mithatpasa Erkek Sanat Enstitüsü'nden arkadaşı Özakman'ın kültür mirasına ilişkin durumu anlattı.

Geçtiğimiz günlerde Osman Akbaşak'la evine gittiğimizde bize eşim ve meslektaşım Hüseyin Erciyas ile Özakman'ın hayattaki tek akrabası Metin Öztoprak eşlik etti. Evinden bir doktor kontrolü için çıkıp sağlık sorunları nedeniyle gittiği hastanede yatan ve bir daha geri dönemeyip hayata veda eden Özakman'ın, evinin kitaplarla dolu odalarında dolaştık. Yakın dostlarının derleyip, hazırladığı ve yeni mekanına gitmek için hazır bekleyen dergilerini, kitaplarını, gazetelerin üzerlerindeki notları gördük titizliğine imrenerek. Akbaşak'ın her daim üreten Özakman'ın, basılmaya hazır bekleyen Mukadder Divanı'ndan okuduğu ünlü şiiri "Kendime Hicviye"yi dinledik.

Kendime Hicviye

Siyaset meydanına girmekten hep sakındım
Maaşına zam yapan mebus olurum diye

Ne büyük adam oldum, ne de tavır takındım
Ya koltuktan olurum, ya kovulurum diye

Yıllar yılı yollarda nep yerlere bakındım
Ya define ya para belki bulurum diye

Zengin de olamadım, bu halime ısındım
Ya iflas ediverir, ya soyulurum diye

Yurt dışına çıkmaktan nedense hep kaçındım
Ya bir bela bulurum, ya kaybolurum diye

Bazen aşka uzaktım, bazen de yanıp yakıldım
Derdimin üzerine dertler bulurum diye

Bazı şairler gibi ne ıkındım sıkındım
Hiciv yazayım derken hasta olurum diye

Ne başkasından tındım, ne de kendimden tındım
Kendimi hicveyledim usta olurum diye

Pardon, 22 Haziran 1965

Adına bir anı evi açılsa ne güzel olur?

Osman Akbaşak, günümüzde çoğu İzmirli'nin pek tanımadığı, ama okuyanların bağımlısı olduğu taşlamanın son ustalarından Mukadder Özakman'ın eserlerin tamamının adını taşıyacak bir anı evinde bu sergilenmesini dilediklerini dile getirdi. "Evi kapandığında bu değerli hazinenin ortada kalmasını hiç istemiyoruz" diyen Akbaşak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Biz dostları yaşamını verdiği bu eserler, kendisinin adını taşıyacak bir anı evinde eşyalarının bir kısmıyla sergilensin istiyoruz. Bu konuda görüşmek için İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımızdan randevu istedik. Böyle bir çalışmayı Konak Belediyesi de üstlenebilir. Yaşadığı semtte olması da gerekmiyor illaki. Nasıl Tarık Dursun K. için Karataş'ta bir yazar evi, anı evi açıldı, taşlamanın İzmirli bu son ustası için de böyle bir çalışma yapılabilir. Belki üniversitelerimizden de bir katkı gelebilir. Bu konuda yerel yönetimlerden, edebiyat konusunda duyarlılığı olan dostlarımızdan destek bekliyoruz. Bu konuda önerilere de açığım, ancak zamanımız kısıtlı."

---

Dünya Öykü Günü

14 Şubat tüm dünyada yalnızca "Sevgililer Günü" değil, kitap dostları için "Dünya Öykü Günü" olarak da kutlanıyor. 2003 yılında Uluslararası PEN Yazarlar Örgütü'nün 69. kongresinde kabul edilen 14 Şubat Dünya Öykü Günü'nün fikir babası ise yazar Özcan Karabulut. Geçtiğimiz yıl "Dünya Öykü Günü" bildirisini kaleme alan Karabulut, "Bir öykü, niçin bir uyarı, kanınızı donduran şeylere ve ölümlere karşı bir çığlık olmasın, tepeden tırnağa bir dalgalanma yaratmasın? Durmadan bir şeyleri bekleyen bir hareketsizlik halindeyken, bir öykü, bir hayat belirtisi, hatta niçin bir mucize olmasın?" diye sormuş. Bildiriyi "Bu 14 Şubat'ta, kuşlar, kadınlar, çocuklar ve tüm insanlık olarak artık iyi olmak istiyoruz. Çünkü insan öyküsüyle ve haklarıyla var" diye tamamlamış Özcan Karabulut. Biz de "Dünya Öykü Günü'nde" sevdiğimize alacağımız en güzel hediye kitap olsun diyelim.

---

Bu yarışmalar kalemine güvenenler için

Bu yıl 66. kez düzenlenen Sait Faik Hikaye Armağanı'na başvurular başladı. Yarışma Darüşşafaka Cemiyeti ve İş Bankası Kültür Yayınları işbirliğiyle düzenleniyor. Yarışmaya katılacak yazarların eserlerini 28 Şubat 2020 Cuma günü Saat 17.00'ye kadar Darüşşafaka Cemiyeti, Kurumsal İletişim Birimi, Darüşşafaka Cad. No:5/9 34457 Maslak - İstanbul adresine teslim etmesi gerekiyor. Sait Faik Hikâye Armağanı geçen yıl "Nohut Oda" adlı kitabıyla Melisa Kesmez'e verilmişti.

Türk Edebiyatı'na katkı sunmak ve usta sanatçıların adını yaşatmak amacıyla düzenlenen "Karşıyaka Belediyesi Geleneksel Homeros Edebiyat Ödülleri" kapsamında "Tarık Dursun K. Hikaye Ödülü - 2020" için başvurular 28 Şubat'ta sona erecek. Karşıyaka'da yaşamış ve eserler vermiş yazar Tarık Dursun K. adına verilecek hikaye ödülüne, dileyen her yazar, kaleme aldığı özgün yapıtıyla başvurabilecek. Para ödüllü yarışmaya ilişkin ayrınıyı bilgi Karşıyaka Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü'nün 0232 399 40 86 numaralı telefonu aracılığıyla alınabilir.

Varlık Dergisi ve yayınlarının kurucusu Yaşar Nabi Nayır adına her yıl Temmuz ayında şiir ve öykü dallarında verilen "2020 Yaşar Nabi Gençlik Ödülleri"ne başvurular başladı. Eserlerin en geç 1 Nisan 2020 tarihinde "Varlık Dergisi, Yaşar Nabi Nayır Gençlik Ödülleri, Perpa İş Merkezi, B Blok, Kat 5, No 484, Şişli 34384 İstanbul" adresine gönderilmesi gerekiyor. Yarışma sonuçları Temmuz 2020'de açıklanacak.

Çocuk ve gençlik edebiyatı dallarında çağdaş ve özgün eserler kazandırmak amacıyla 2003 yılından bu yana düzenlenen Tudem Edebiyat Ödülleri için de başvurular başladı. Yarışmaya katılacakların eserlerini 2 Kasım 2020 tarihine kadar Tudem Eğitim Hizmetleri San. Tic. AŞ 1476/1 Sk. No:10/51 Alsancak Konak - İzmir adresine göndermeleri gerekiyor.

---

Mahfi Eğilmez Konak Pier'de

Son kitabı "Türkiye Ekonomisi" Remzi Kitabevi'nden yayımlanan gazeteci yazar Mahfi Eğilmez, İzmirli okurlarıyla 13 Şubat Perşembe günü Konak Pier'de buluşacak. Remzi Kitabevi'ndeki buluşma saat 11. 00-14. 30 saatleri arasında gerçekleşecek.

Ali Toptaş Yakın Kitabevi'nde

Son kitabı "Beni Kör Kuyularda" ile büyük beğeni toplayan Hasan Ali Toptaş 15 Şubat 2020 Cumartesi günü Alsancak'ta Yakın Kitabevi'nde okurlarıyla buluşacak. Toptaş'ın imza etkinliği saat 14. 00-17. 00 arasında gerçekleşecek.

Pasaport'tan Kordon'a yazarları kitaplarını imzalıyor

Yazar Murat Şahin'in derlediği, 20 yazarın 20 Kordon öyküsünden oluşan "Pasaport'tan Kordon'a" adlı kitap Biz Kitap tarafından yayımlandı. Kitabının yazarları 21 Şubat Cuma günü saat 18:00'de Türkan Saylan Kültür Merkezi'nde okurlarıyla buluşacak.

Duygu Özsüphandağ Yayman ile atölye çalışması

Gazeteci-yazar Duygu Özsüphandağ Yayman, Alsancak'taki Yakın Kitabevi'nde "Yazınsal Türler ve İletişim Atölyesi" düzenliyor. Atölye çalışmalarına katılmak isteyenler Yakın Kitabevi'nin 0 232 421 81 69 numaralı telefonlarından bilgi alabilir.

Bayraklı'da Dünya Öykü Günü Paneli

Bayraklı Belediyesi'nin 14 Şubat Cuma Dünya Öykü Günü nedeniyle düzenlediği panele Raşel Meseri, Duygu Özsüphandağ Yayman, Polat Özlüoğlu konuşmacı olarak katılacak. Osmangazi Hizmet Binası Konferans Salonu'ndaki panel saat 15. 00-17. 00 arasında düzenlenecek. Panelin moderatörlüğünü Handan Gökçek gerçekleştirecek.

Bornova'da Dünya Öykü Günü etkinliği

Bornova Belediyesi 13 Şubat 2020 Perşembe günü Dünya Öykü Günü etkinliği düzenleyecek. Bornova Uğur Mumcu Kültür Merkezi Çok Amaçlı Salon'da düzenlenecek etkinlik 14.00-17.00 saatleri arasında gerçekleşecek. Yazar Hülya Soyşekerci'nin Türk öykücülüğünün tarihsel gelişimini anlatacağı etkinlikte Bornova'nın şiir ve edebiyat dostlarının öykülerinden seçkiler de yer alacak.

---

Ben Ne Okudum?
Acı Tütün / Necati Cumalı / Tekin Yayınevi

Usta yazar Necati Cumalı'nın kaleme aldığı "Acı Tütün", Egeli tütün ekicilerinin 1952 yılı tütün piyasasının açılışı sırasında yaşadıklarını anlatıyor. Cumalı romanda Egeli tütüncülerin piyasanın açılışı öncesinde çektikleri sancılı bekleyişi, bir anda tüm Ege'yi saran örgütsüz boykotlarının çevresinde gelişen olayları film tadında okuyucuya aktarıyor. Tütün ekicilerinin yaşamlarını, bir yıl boyunca süren çabalarını, politikacıların ve eksperlerin elinde oyuncak olan umutlarını, uçan kuşa borç tutan köylünün düş kırıklıklarını kaleme alan Cumalı, gerçekçi bakış açısıyla ustalığını bir kez daha kanıtlıyor.

---

Çok satanlar listesi

Leylan - Selahattin Demirtaş - Dipnot Yayınları
Dayının Casusları - Aytunç Erkin - Kırmızı Kedi
Hiçlikten Gelen Güç - Tuğçe Işınsu - Feniks
Dünyanın Uyanışı - Şengül Boybaş - Küsurat Yayınları
Üretme Tüket- Ali Ekber Yıldırım - Sia
Bunu Herkes Bilir - Emrah Safa Gürkan - Kronik Kitap
Hayır Diyebilme Sanatı - Müthiş Psikoloji - Destek Yayınları
Kamu İhalelerinde Olağan İşler - Çiğdem Toker - Tekin Yayınevi
Ben Kirke - Madeline Miller - İthaki Yayınları
Türkiye Ekonomisi - Mahfi Eğilmez - Remzi Kitabevi

Bu liste Duvar Kitabevi, Kırmızı Kedi Yayınevi, Pan Kitabevi, Remzi Kitabevi ve Yakın Kitabevi desteğiyle hazırlanmıştır.

Yazar Saadet Erciyas'ın önceki "Kitap Dostu" yazıları:

[catlist id=58 pagination=no]