Balkanlı Yörük İlhami Emin

Anne dedem ve akrabaları bugün Kuzey Makedonya’da kalmış olan İştip kentinden İzmir’e muhacir olarak gelmişlerdi. Çok zor günler yaşadıklarını, bazı yakınlarının Bulgar çeteciler tarafından kaçırılarak katledildiklerini, mallarını, mülklerini, akrabalarını, dostlarını oralarda bırakmak zorunda kaldıklarını anlatırdı. Balkan Savaşları kaybedilince İştip’in tek kurşun atılmadan Sırplar'a teslim edilmesiyle Türkiye’ye kaçışın başladığını, kendilerinin de ancak 1924 yılına kadar dayanabildiklerini söylerdi.

2012 yılında Hıdrellez etkinliklerini izlemek ve dedemin doğduğu toprakları görmek üzere Makedonya’ya gittim. Üsküp’te büyük bir otelde başlayan etkinliğin özel konuğu, akrabam, yazar ve şair İlhami Emin idi. Görüşmelerimiz sırasında bana İştip’i, halen Türkçe konuşan Radoviş Yörüklerini, çocukluğunu, gençliğini ve Josip Tito’nun ve Kiro Gligorov’un tercümanı iken yaşadıklarını uzun uzadıya anlatmıştı.

İlhami Emin, etkinlikteki diğer konuşmacılar gibi ata topraklarına ısrarla tutunmaya çalışanlardan biriydi. “Terk edilen Yörük köpeklerinin ağıtı” isimli şiirinde;

“Bizi bırakıp gitti sahiplerimiz ardlarına hiç dönmeden.
Gözlerinde gözyaşı mı, sevinç mi vardı o an.
Biz onların en sadık dostları, kaldık sorulmadan.
Bizimle ne olacak, bize kim bakacak, soruları ne oldu.
Biz çoban köpekleri sahipsiz kaldık
Evlerde kilit, ocaklar dumansız, pencerelerde yeller.
Açlığımız bir yana, uzun süre yaşarız ekmeksiz.
Ancak bize en ağır düşen, yok olan bizi okşayan eller” demişti.

İlhami Emin, 8 Ağustos 1931’de Radoviş’te doğmuş bir Yörük’tü. İktisat Okulu ile Pedagoji Akademisinde okumuş, Piyoner, Nova Makedonya ve Birlik gazetelerinde yazmış, Makedonya Radyosu Türkçe Bölümü'nde çalışmış, Halklar Tiyatrosu Genel Müdürü ve Makedonya Kültür Bakanı Yardımcısı olmuştu. Makedonya Yazarlar Birliği ve Makedonya Gazeteciler Cemiyeti üyesi olan İlhami Emin, Türkçe'den Makedonca'ya da birçok çeviri yapmıştı.

Tüm eserlerinde halk kültürünü yaşatan, Makedonya Türk edebiyatının ulu çınarı İlhami Emin’in vefat haberini almış olmak çok üzücüdür. Bana İştip’in gül koktuğu günleri anlatan, “İştip, gül kokardı İştip” isimli kitabımın kaynak kişilerinden biriydi.

2012’de tanıdığımda, 81 yaşında olan İlhami Emin’in bazı hastalıkları vardı. Bu nedenle Hıdrellez etkinlikleri kapsamında yapılacak Radoviş köyleri gezisine de katılamamıştı. Eylül 2019’da Ankara’da hastanede yatarken yazdığı şiirinde “Verilecek herhangi bir şeyin kaldı mı hey biçare Balkanlı kul Yörük” diyerek kadere teslim olmuştu.