Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi'nin Dünya Amatör Radyo Günü kutlaması kapsamında düzenlediği etkinlik İzmir'deki ve çeşitli bölgelerden radyo amatörlerini bir araya getirdi. İzmir, İstanbul, Bursa, Balıkesir, Manisa, Tekirdağ, Kütahya'dan 200'ü aşkın amatör telsizcinin katıldığı, Bayraklı'daki dernek merkezindeki etkinlik gün boyu sürdü. Amatör telsizciler, etkinlik alanında açılan sergiliklerde ihtiyaç duyduğu ürünleri uygun fiyatlarla alabilirken, yapılan çekilişle çeşitli telsiz ekipmanları hediye edildi.

Ben de (TA3SX) çağrı işaretli amatör telsizci olarak meslektaşım Hüseyin Erciyas (TA3LH) ile birlikte 18 Nisan'da tüm dünyada kutlanan bu özel gün için düzenlenen etkinliğe katıldım. Etkinlik alanında TRAC İzmir Şube Başkanı Hüsamettin Aksöğüt (TA3NE) ve ev sahipliği yaptığı konuklarıyla söyleştik. 112 üyeleri bulunduğunu, bu sayının yaklaşık yüzde 10'unun kadın olduğunu belirten Aksöğüt, "Kadın üye sayısının daha da artmasını istiyoruz" dedi. Türkiye'nin bir afet ülkesi olduğunu vurgulayan Hüsamettin Aksöğüt, ülkemizde yaşanan depremlerin ardından amatör telsizciliğe olan ilginin daha da arttığını söyledi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"Deprem çantalarımızda artık telsiz de olmalı. Telsiz teknolojisi hem amatör hem de amatör olmayan vatandaşların kullanabileceği çok farklı seçenekler sunuyor. PMR (private mobil radyo) telsiz ya da halk arasında kullanıldığı şekliyle 'Bas konuş' telsizler bu amaçla kolaylıkla kullanılabilir artık. Bu telsizlerin kullanımı konusunda dernek olarak bireysel eğitimler de veriyoruz."

Son depremlerin ardından resmi kurumlar, yerel yönetimler bünyesinde afet işleri müdürlükleri kurulduğunu anlatan Aksöğüt, çözüm ortağı olarak bu kurumların çalışanlarına da telsiz kullanımına ilişkin eğitimler verdiklerini söyledi. Aksöğüt, "Yerel yönetimlerle işbirliklerimiz her geçen gün daha da artıyor. Burada çalışmalarımızı Bayraklı Belediyesi'nin desteğiyle sürdürüyoruz. İzmir'deki belediyelerde bu konuda bir çalışma başladı artık. Bu da sevindirici bir gelişme" dedi.

Biz de bilgileniyor, öğreniyoruz

Etkinliğe katılan Bayraklı Belediyesi Afet İşleri Müdürü, Şehir Plancısı Sabri Yüksel, bu kadar gönüllü insanı, amatör telsizciyi bir arada görmenin çok etkileyici olduğunu belirtti. Belediyelerin geçtiğimiz yıl Ekim ayında afet birimlerini oluşturmaya başladığını anlatan Yüksel, "Daha çok yeniyiz, hepimiz bir öğrenme sürecindeyiz. Aslında depremler konusunda ülkede bunca yaşanmışlık varken bu belediyeler için çok yeni bir organizasyon, eksiğimiz çok" diye konuştu.

Afetler konusunda çalışan kurumlarla diyaloğu arttırmayı, okullarda öğrencileri bilgilendirmeyi, gönüllü sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapmayı ve kenti afete hazırlamayı hedeflediklerini anlatan Sabri Yüksel, şunları söyledi:

"TRAC'ın İzmir Şubesi'yle yapılmış bir işbirliği protokolümüz var. Dernekle birlikte ortak çalışmalar yapmak istiyoruz. Afette sadece ön cephe yok, arka cephede de savaşanlar var, arama kurtarma, haberleşme, alanda eğitimler bunlar arasında. Belediyede 103 personelin afet eğitimi aldığını saptadık. Bu sayıyı artırmak istiyoruz. 2020 yılının Ekim ayında yaşadığımız, Bornova ve Bayraklı'da çok sayıda kayıp verdiğimiz deprem bizim için acı bir deneyimdi. Kentimizi afete hazırlama konusunda çalışmalarımız artarak sürecek." 

Gençler artık daha da ilgili 

TRAC Konak Şube Başkanı, DEÜ İzmir Meslek Yüksek Okulu Elektronik ve Otomasyon Bölümü Elektronik Haberleşme Teknolojisi Programı Öğretim Görevlisi Özgür Öz de (TA3GD), gençlerde telsiz kullanımına ilginin arttığını belirtti. Öz, "Öğrencilerimizin özellikle pandeminin ardından telsiz konusuna daha duyarlı olduğunu gözlemliyorum. 30 Ekim'de İzmir'de yaşadığımız depremde ise telsize olan ilginin ve farkındalığın daha da arttığını gördüm" diye konuştu.

Özgür Öz, Dünya Amatör Radyo Günü'nde yapılan bu tür etkinliklerin amatör telsizciliğin telsizin yaygınlaşmasında ve görünür olmasına katkılı olduğuna değindi. Günümüzde telsizlerin cep telefonlarına göre daha ulaşılabilir ve ekonomik olduğuna dikkat çeken Özgür Öz, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Telsizin daha da yaygınlaşacağını düşünüyorum. Hatta elektroniğe meraklıysanız kendiniz bile kendi telsizinizi yapıp sesinizi dünyaya duyurabilirsiniz. Sınava girip lisanslı kullanıcı olmak, bu işi yapmak için ehliyetinizin olması çok önemli tabii. Öğrenciler arasında da bu sınavlara ilgi çoğalıyor. Ayrıca üniversitelerde hatta liselerde, ki Denizli ve Aydın'da olduğunu duydum, telsiz kulüpleri yaygınlaşıyor. Gençlerin bu alana yönelmeleri afet haberleşmesi açısından çok değerli."

TRAC Bursa Şube Başkanı Cankut Kalyoncu (TA3LCK), bu yıl derneklerinin 28. kuruluş yıldönümü olduğunu, Bursa genelinde 600'e yakın amatör telsizci olduğunu belirtiyor. 2025 yılında Uluslararası Radyo Amatörleri Birliği'nin (IARU) kuruluşunun 100. yılının kutlanacağını söyleyen Kalyoncu, planladıkları çalışmaları şöyle anlatıyor: 

"Önümüzdeki yıl radyo amatörlüğünün 100. yılı kutlanacak. Biz de Türkiye genelinde bir girişimde bulunmak ve ülkemizi amatör telsizcilik yönümüzle de tanıtmak, ilgili tüm kuruluşlarla birlikte hareket etmek istiyoruz. Bir diğer önemli projemiz de Bursa'daki tüm arama kurtarma ekiplerini bir araya getirmek. Afetlerde koordinasyon sağlamanın ne kadar önemli olduğunu son depremde daha iyi gördük. Bunu sağlamak ve güçbirliği yapmak istiyoruz." 

TRAC Mustafakemalpaşa Şubesi Başkanı Gökhan Sunar (TA3SG), bu etkinliklerin farkındalık oluşturma konusunda önemine değiniyor.

TRAC Genel Başkan Yardımcısı Sunar, "Dünya Radyo Amatörleri gününün yanı sıra 'Tilki Avı' da denilen 'Amatör Radyo Yön Bulma' (ARDF) ve YOTA etkinliklerini düzenliyoruz. Amacımız Türkiye'de bir ARDF takımı kurmak ve yarışmalara katılmak. IARU üyesi olan TRAC bu ekiple Türkiye'yi dünyada temsil etsin istiyoruz. YOTA projemizle de gençleri amatör telsizcilikle tanıştırmak, yeni hobiler edinmelerini sağlamak hedefimiz" diyor.

TRAC Tekirdağ Şubesi üyesi Metin Korkmaz (TA1ED) 30, eşi Öznur Korkmaz (TB1YMO) 24 yıllık amatör telsizci. AFAD ve sivil savunma gönüllüsü olduklarını belirten Metin Korkmaz, "Depremi, afeti yaşayan ve sağ kurtulan herkesin tek isteği yakınlarıyla haberleşmek, haber alıp vermek. 1999 Marmara depreminden sonra biz de lisans aldık eşimle. Önemli olan birbirimize ulaşabilmek, iletişim kurmak. Depremler ve yaşadığımız afetler telsiz konusunda farkındalığı artırdı" görüşünü paylaşıyor.

***

TRAC kurucusu kıdemli amatör telsizciler

Etkinliğe katılan deneyimli telsizciler arasında bugünkü TRAC İzmir Şubesi'nin ilk kurucuları Ömer Yardaş (TA3AK) ve Cihan Emre de (TA3BE) var. 1990'lı yıllarda TRAC'ı kurmak için İstanbul'daki genel merkeze başvurduğunu ve TRAC'ın bayrağını İzmir'e getirdiğini belirten Ömer Yardaş ilk röleyi de kendisinin kurduğunu anlatırken şunları söylüyor: 

"İzmir'in ilk rölesi 3KC'yi Yamanlar'da kurduk. Rölenin devresini ben yapmıştım. Röleyi Yamanlar'da 1100 metredeki Orman Genel Müdürlüğü'nün yangın gözetleme binasına kurmuştuk. Bizim dönemimizde sınavlar çok zorlu olurdu. Mors Alfabesi'nden de sınava girerdik. Ben sınavı burada veremeyince Ankara'da girmek zorunda kalmıştım. O yıllarda hanımların da telsiz alması biraz moda gibi olmuştu. Eşlerimiz de bizimle alırdı belgelerini." 

Cihan Emre de derneğe 1964 yılından bu yana üye olduğunu ve yıllar boyunca amatör telsizciliğe gönül verenlerle çalıştığını anlatıyor. "Bu çok güzel bir hobi, tabii hakkıyla yaparsanız. Bilinçli kullanmak gerek telsizi de" diye ekliyor.

Deneyimli telsizcilerden biri de TRAC Aydın Şubesi'nin kurucu başkanı Mesut Pargan. 33 yıldır telsizci olduğunu söyleyen Pargan, TRAC Aydın Şubesi'nin 2014'de açıldığını anlatıyor. Bölgelerinde 150-200 arası amatör telsizci bulunduğunu ve 6 Şubat depreminde görevlendirdikleri ekibin deprem bölgesinde görev aldığını söylüyor. Derneklerinde bayrağı artık gençlerin devraldığını belirten Pargan, telsiz konusunda duyarlılığın her geçen gün artmasından mutlu olduğunu dile getiriyor.

***

En küçük amatör telsizci Arda

TRAC İzmir Şubesi'nin en küçük üyesi 13 yaşındaki Arda Yalın Özkan (TA3EKM). 12 yaşında girdiği amatör telsizcilik sınavında B sınıfı amatör telsizci ehliyetini almış. Genç amatör telsizci, bu konuya amatör telsizci olan babası Erhan Özkan'dan (TA3HRJ) çok etkilenerek yönelmiş. Arda, "Telsiz konusunda babam beni çok teşvik etti. Elektroniğe de meraklı olduğum için sınavı başarıyla geçtim. Önce B sınıfı, sonra da A sınıfı belgemi aldım. Çok güzel bir hobi bu" diyor. Arda Yalın Özkan, "Konuştuğum en uzak telsiz istasyonu Japonya oldu" diye ekliyor.

Fotoğraflar: Hüseyin Erciyas - TA3LH