Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, 31 ilde üç gün süreyle sokağa çıkma yasağı kısıtlaması uygulanacağını söyledi. 01 Mayıs 2020 Cuma gece saat 00.00'dan başlayacak kısıtlamanın 03 Mayıs 2020 Pazar gece saat 24.00'e kadar süreceğini belirten Erdoğan, marketlerin Cuma günü 09.00 ile 14.00 saatleri arasında açık olacağını söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta Perşembe, Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri 31 ilde uygulanan sokağa çıkma kısıtlamasına gösterilen hassasiyet için vatandaşlara teşekkür etti. Erdoğan, hafta sonları sokağa çıkma sınırlandırmasını bayram sonrasına kadar sürdürmeyi düşündüklerini kaydetti.

Sokağa çıkma sıkıtlaması Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van ve Zonguldak illerinde uygulanacak. Bu il sınırları içinde bulunan tüm vatandaşların sokağa çıkmaları 30 Nisan 2020 gecesi saat 24.00'ten 03 Mayıs 2020 gecesi saat 24.00'e kadar kısıtlanacak.

İçişleri Bakanlığı, 31 ilin valiliklerine ve kaymakamlıklara sokağa çıkma kısıtlamasına ilişkin bir genelge gönderdi. Genelgeyle şu kural ve koşullar getirildi:

Sokağa çıkma kısıtlamasının günlük yaşama etkisini en az düzeyde tutmak amacıyla market, bakkal ve manavlar 30 Nisan 2020 Perşembe günü 08.00-23.00 saatleri arasında, 01 Mayıs 2020 Cuma günü 09.00-14.00 saatleri arasında çalışabilecek.

65 yaş ve üzeri ile 20 yaş ve altında bulunanlar dışında vatandaşlar, 01 Mayıs 2020 Cuma günü zorunlu ihtiyaçlarının karşılamak üzere, araç kullanmamak koşuluyla (engelli vatandaşlarımız araç kullanabilir) oturdukları yere en yakın market, bakkal ve manava gidip gelebilecek. Aynı saatler arasında market, bakkal ve manavlar evlere/adrese servis yöntemiyle satış yapabilecek.

• 02 Mayıs 2020 Cumartesi ve 03 Mayıs 2020 Pazar günleri market, bakkal ve manavlar kapalı olacak.
• 01 Mayıs 2020 Cuma, 02 Mayıs 2020 Cumartesi ve 03 Mayıs 2020 Pazar günleri, ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı işyerleri ile bu işyerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı işyerleri açık olacak. Bu işyerlerinde sadece ekmek, unlu mamul ve tatlı satışı yapılabilecek. Belirtilen günlerde işyerleri yalnızca evlere/adrese servis yöntemiyle satış yapabilecek.

Sokağa çıkma kısıtlaması olan 01 Mayıs 2020 Cuma, 02 Mayıs 2020 Cumartesi ve 03 Mayıs 2020 Pazar günleri şu işyerleri açık olacak:

• Sadece evlere paket servis şeklinde hizmet sunmak üzere lokanta ve restoran tarzı işyerleri,
• İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten işyerleri,
• Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri,
• Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, acil çağrı merkezleri, AFAD birimleri, vefa sosyal destek birimleri, Göç İdaresi, PTT ve benzeri),
• Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50 bin nüfusa bir tane ve il sınırları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 kilometre için bir tane olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (Bu madde kapsamında açık olacak akaryakıt istasyonları ile lastik tamircileri kura yöntemi ile belirlenecektir ve nöbetçi akaryakıt istasyonlarının marketleri açık olacak),
• Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi),
• İçme suyu dolum tesisleri ile içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler,
• Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri,
• Sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım ve benzeri faaliyetleri yürüten işletme/firmalar,
• Bulunduğu yerin il/ilçe hıfzıssıhha kurulu tarafından izin verilmesi şartı ile makarna, un ve unlu mamüller, süt, et, balık üretimi gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler,
• Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar,
• Oteller ve konaklama yerleri,
• Gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri,
• Çalışanları inşaat alanında/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı
  veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler (Bu madde kapsamında inşaat ve konaklama aynı şantiye alanı içinde ise izin verilir, başka bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların başka bir yere gitmelerine izin verilmez. Çalışma alanı sadece inşaat alanı/maden sahaları ile sınırlı),
• Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları,
• Daha önceden sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler (mevcut zorunluluklarını ispatlamaları ve anılan şartlara uymaları kaydıyla),
• Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 01 Mayıs 2020 Cuma günü sebze-meyve halleri,
• Zirai amaçlı akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri,
• Kısıtlama süresinde yağmura bağımlı tarımsal faaliyetler göz önünde bulundurularak Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek ihtiyaca göre kura ile belirlenecek; zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. tarımsal üretime ilişkin ürün satışı yapan işletmeler.

Sokağa çıkma kısıtlaması kapsamında ayrıcalığı olan kişiler şunlar:

• Açık olacak işyeri, işletme ve kurumlarda yönetici, görevli veya çalışanlar,
• Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dahil),
• Acil çağrı merkezleri, vefa sosyal destek birimleri, Kızılay ve AFAD’da görev alanlar,
• Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri ve benzeri) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,
• Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
• Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,
• Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
• Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri,
• Demir-çelik, cam, ferrokrom vb. sektörlerde faaliyet yürüten işyerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar,
• Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),
• Bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,
• Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler,
• Sokak hayvanlarını besleyecek olanlar,
• İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını
  karşılamak üzere dışarı çıkanlar,
• Kısıtlama süresince ekmek dağıtımı yapanlar ile lokanta, restoranlar ve tatlı satış
  yerlerinin evlere servis hizmetinde görevli olanlar ve 01 Mayıs 2020 Cuma günü 09.00-14.00 saatleri arasında ise market, bakkal, manavların evlere servis hizmetinde görevli olanlar,
• Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil),
• Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,
• İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle işyerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi ve benzeri),
• Veteriner hekimler,
• Tarımsal üretimin devamlılığı için gerekli olan ekim-dikim, sulama-ilaçlama gibi faaliyetler kapsamında bölgesel özelliklere göre il/ilçe hıfzıssıhha kurullarınca izin verilenler)
• Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları,
• İşyerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak işyerlerini bekleyenler,
• Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere Cuma günü ve hafta sonu çalışacak personel,
• Tedarik zincirinin aksamaması amacıyla sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 01 Mayıs 2020 Cuma günü 06.00-09.00 saatleri arasında marketler ve bakkallarda ve 03 Mayıs 2020 Pazar günü saat 18.00'dan sonra marketler ve sebze-meyve hallerinde mal, malzeme ve ürünlerin nakli, kabulü, depolama ve satışa hazırlama aşamasında görevli olanlar (Bu madde kapsamında hiçbir şekilde mal, malzeme ve ürün satışı yapılamayacak),
• Madencilik, inşaat ve diğer büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar,

Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması esas olacak.

• Seyahat izin belgeleri sokağa çıkma kısıtlaması süresince geçerli olacak.
• Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu düzeninin tesisi amacıyla görevli olan kamu görevlilerinin şehir içi toplu ulaşımlarını sağlamak üzere belediyelerce gerekli önlemler alınacak.
• Ekmek dağıtımının düzenli olması amacıyla vali ve kaymakamların başkanlığında fırıncılar odası, yerel yönetim, emniyet ve jandarma temsilcilerinin katılımıyla oluşacak komisyon tarafından, her mahalle için muhtar görüşü de alınarak ivedilikle il/ilçe ekmek dağıtım planı yapılacak, bu planda il/ilçedeki ekmek üreten işyerlerinin sorumlu oldukları dağıtım bölgeleri (mahalle/cadde/sokak ölçeğinde) ile her dağıtım bölgesi için görev yapacak araç listeleri belirlenecek. Bu şekilde yapılacak planlama dışında sadece vefa sosyal destek birimleri ekmek dağıtımını gerçekleştirebilecek.
• Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 01 Mayıs 2020 Cuma günü gazete dağıtımı/satışı marketler ve bakkallar aracılığı ile yapılacak. 02 Mayıs 2020 Cumartesi ve 03 Mayıs 2020 Pazar günleri ise gazete dağıtımı, sadece gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak kendi dağıtım araçları, tespit edilecek içme suyu dağıtım bayileri ve vefa sosyal destek birimleri aracılığıyla yapılacak (Gazete dağıtımının evlere servis şeklinde yapılması esas olacak).