İçişleri Bakanlığı, koronavirüs önlemleri kapsamında 24 ilde iki günlük sokağa çıkma yasağı ilan etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı doğrultusunda uygulanacağı belirtilen sokağa çıkma yasağının 08 Mayıs 2020 Cuma gece yarısı saat 24.00’te başlayacağı, 10 Mayıs 2020 Pazar gece yarısı saat 24.00’e kadar süreceği açıklandı.
Sokağa çıkma yasağı Adana, Ankara, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van ve Zonguldak illerinde uygulanacak.
İçişleri Bakanlığı'nın 24 ilin valiliklerine ve kaymakamlıklara gönderdiği genelgede şu kural ve koşullar yer aldı:
- Sokağa çıkma kısıtlaması öncesinde 08 Mayıs 2020 Cuma günü market, bakkal ve manavlar saat 23.00’a kadar faaliyetlerine devam edebilecek. 09 Mayıs 2020 Cumartesi ve 10 Mayıs 2020 Pazar günleri market, bakkal ve manavlar kapalı olacak.
- 09 Mayıs 2020 Cumartesi ve 10 Mayıs 2020 Pazar günü, ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleriyle bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri açık olacak. (Bu iş yerlerinde sadece ekmek, unlu mamul ve tatlı satışı yapılabilir.)
- 09 Mayıs 2020 Cumartesi ve 10 Mayıs 2020 Pazar günü tatlı satışı yapan iş yerleri sadece eve/adrese servis şeklinde satış yapabilecek.
- Ramazan ayı olması nedeniyle, sokağa çıkma kısıtlaması olan 09 Mayıs 2020 Cumartesi ve 10 Mayıs 2020 Pazar günleri (sadece evlere paket servis şeklinde hizmet sunmak üzere) lokanta ve restoran tarzı işyerleri açık olacak.
- 10 Mayıs 2020 Pazar gününün “Anneler Günü” olması nedeniyle sokağa çıkma kısıtlaması olan 09 Mayıs 2020 Cumartesi ve 10 Mayıs 2020 Pazar günü (sadece evlere servis şeklinde hizmet sunmak üzere) çiçek satan işyerleri açık olacak.
- İlaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten işyerleri açık olacak.
- Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri,
- Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT ve benzerleri),
- Valilikler / kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50 bin nüfusa bir tane ve il sınırları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 kilometre için bir tane olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi,
- Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi büyük tesis ve işletmeler,
- İçme suyu dolum tesisleriyle içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler,
- Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri,
- Sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım ve benzeri faaliyetleri yürüten işletme ve firmalar,
- Bulunduğu yerin il/ilçe hıfzıssıhha kurulu tarafından izin verilmesi şartıyla makarna, un ve unlu mamüller, süt, et, balık üretimi ile gibi temel gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler,
- Kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler,
- Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar,
- Oteller ve konaklama yerleri,
- Gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri,
- Çalışanları inşaat alanında/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler (Bu madde kapsamında inşaat ve konaklama aynı şantiye alanı içinde ise izin verilir, başka bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların başka bir yere gitmelerine izin verilmez. Çalışma alanı sadece inşaat alanı/maden sahaları ile sınırlıdır.),
- Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları,
- Daha önceden sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler (mevcut zorunluluklarını ispatlamaları ve anılan şartlara uymaları kaydıyla),
- Zirai amaçlı akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri,
- Kısıtlama süresinde yağmura bağımlı tarımsal faaliyetler göz önünde bulundurularak valilikler / kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek ihtiyaca göre kura ile belirlenecek; zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. tarımsal üretime ilişkin ürün satışı yapan işletmeler,
Sokağa çıkma kısıtlaması kapsamında olmayan kişiler de şunlar:
- Açık olacak işyeri, işletme ve kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanlar,
- Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dahil),
- Acil Çağrı Merkezleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Kızılay ve AFAD’da görev alanlar,
- Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,
- Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
- Ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,
- Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
- Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi “özel gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri,
- Demir-çelik, cam, ferrokrom ve benzeri sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar,
- Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),
- Bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,
- Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler,
- Hayvan besleme grubu üyeleriyle sokak hayvanlarını besleyecek olanlar,
- İkametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkanlar,
- Kısıtlama süresince ekmek dağıtımı yapanlar ile lokanta, restoran, tatlı satış yerleri ve çiçekçilerin evlere servis hizmetinde görevli olanlar,
- Zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay'a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil),
- Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,
- İş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi ve benzerleri),
- Veteriner hekimler,
- Tarımsal üretimin devamlılığı için gerekli olan ekim-dikim, sulama-ilaçlama gibi faaliyetler kapsamında bölgesel özelliklere göre il/ilçe hıfzıssıhha kurullarınca izin verilenler,
- Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları,
- İşyerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde sürekli olarak işyerlerini bekleyenler,
- Belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere Cuma günü ve hafta sonu çalışacak personel,
- Tedarik zincirinin aksamaması amacıyla sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu 10 Mayıs 2020 Pazar günü saat 18.00'dan sonra marketler ve sebze-meyve hallerinde mal, malzeme ve ürünlerin nakli, kabulü, depolama ve satışa hazırlama aşamasında görevli olanlar,
- Madencilik, inşaat ve diğer büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar,
- 65 yaş ve üzeri ile kronik rahatsızlığı olan kişilere istisna uygulanması konulu genelgemiz çerçevesinde, 10 Mayıs 2020 Pazar günü 11.00-15.00 saatleri arasında yürüme mesafesiyle sınırlı olmak, sosyal mesafe kuralına riayet etmek ve maske takmak kaydıyla 65 yaş ve üzeri ile kronik rahatsızlığı olan vatandaşlarımız ve ihtiyaç duyulan hallerde bunların refakatçileri.
- Belirtilen ayrıcalıklar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması esas olacak. Seyahat izin belgeleri sokağa çıkma kısıtlaması süresince geçerli olacak.