Stari Grad Sarajevo Belediye Başkanı Irfan Čengić, İzmirliler'i Sarajevo'ya davet ediyor

Sarajevo'nun tarihi güzelliklerini, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya - Macaristan İmparatorluğu'ndan kalan kültürel mirasın izlerini sürebileceğiniz eski şehiri Stari Grad Belediye Başkanı Irfan Čengić tüm İzmirliler'i kentini görmeye davet ediyor. Čengić, "Sarajevo ve Stari Grad’da her zaman başımızın üzerinde yeriniz var. İş birliğine, dostluğa ve yeni ortak projelere daima açığız. İzmir bizim dost şehrimizdir ve toplumlarımız arasında köprüler kurmaktan gurur duyuyorum" diyor.

Ülkemizin tarihi bağlarla bağlı olduğu, yüzyıllardır süren dostluk ve kardeşlik köprüsünün her geçen gün daha da sağlamlaştığı Bosna Hersek, bu yıl İzmir Enternasyonal Fuarı'nın onur konuğu ülkesiydi. "Avrupa'nın Kudüs’ü", "kültürlerin kucaklaştığı yer" olarak tanımlanan, İzmir'in kardeş şehirlerinden Sarajevo, aynı zamanda "en çok arzu edilen Avrupa destinasyonu" olarak da tanınıyor. Yaz aylarında İzmir'den doğrudan uçuşların yapılabildiği ülkenin kalbi Sarajevo’nun Stari Grad Belediyesi 2022 yılının Haziran ayında Karşıyaka Belediyesi'nin kardeş şehirleri arasında yer aldı. Aynı yıl Temmuz ayında da Sarajevo İzmir'in kardeş şehiri oldu.

94. İzmir Enternasyonal Fuarı'nın onur konuğu ülkesi Bosna Hersek'in büyük ilgi gören standında fuar boyunca Sarajevo, Stari Grad ve Tuzla belediyelerinin sergiliklerinde ülkeyi ve kültürünü tanıtan etkinlikler düzenlendi. Bosna Hersek kültürünün en güzel şekilde yaşatıldığı İzmir'de Boşnak kökenli vatandaşlar ülke standını fuar süresince boş bırakmadı. Ailesi Balkanlar’dan gelenler, savaş sırasında Bosna'dan Türkiye'ye göçenler, akrabaları Bosna Hersek'te kalanlar ata topraklarından bir tat ve doku arayıp durdular bu kısacak zaman diliminde. Sergilikte görevli Stari Grad Belediyesi’nin halk oyunları ekibinden iki Boşnak genç kız ile bir parça olsun Boşnakça konuşarak mutlu oldular.

Karşıyaka Belediye Başkanlığı sırasında Sarajevo'nun Stari Grad Belediyesi ile "kardeş şehir protokolü" imzalayan, bu yıl Srebrenica anma törenlerine katılan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay fuar süresince Belediye Başkanı Irfan Čengić ile sık sık bir araya geldi. Tugay, iki kent arasında ilişkilerin sürdürülebilir kılınması ve kardeş kent protokolünün geliştirilmesi için farklı projeler üzerinde çalıştıklarını söyledi. 

"İzmir'i tanıtmak istiyoruz"

Avrupa'da kültürlerin buluşma noktası Sarajevo'nun tarihi kenti Stari Grad'ın 33 yaşındaki hukuk eğitimi almış genç belediye başkanı Irfan Čengić ile Kültürpark'ta açık alanda kurulu Bosna Hersek - Stari Grad Belediyesi sergiliğinde bir araya geldik. Stari Grad ve İzmir - Karşıyaka kardeş kent ilişkilerini, beklentilerini ve izlenimlerini konuştuk. Čengić'e yönelttiğim soruların ve yanıtlarının çevirisinde Zambak Boşnak Kadınlar Derneği İzmir Şube Başkanı turizmci Vasfija Safić Özsan ile yine Türkiye'de yaşayan Boşnak kökenli hukukçu Lejla Nukić Ervüz’den destek aldım.

Irfan Čengić, 2023 yerel seçimlerinden bu yana Stari Grad Belediye Başkanı. 2014 – 2019 yılları arasında, Bosna-Hersek Sosyal Demokrat Partisi’nde (SDP BiH) 22 yaşındayken genel sekreter olarak görev yapan Čengić, gençlik projelerine önem veren, siyasette medya kullanımı ve sosyal medya stratejileri üzerinde çalışan bir başkan olarak tanınıyor. 2018 yılında 26 yaşındayken Bosna-Hersek’teki Temsilciler Meclisi’ne seçilen Irfan Čengić, ülkesinin en genç milletvekillerinden biri olmuş. 

Söyleşimize başlarken ülkesinde savaşın başladığı 1992 yılında doğduğunu belirten Čengić'in en önemli hedeflerinden biri kendi gençliğinde yaşayamadığı barış dolu güzel günleri ülkesinin gençlerinin yaşaması. "Hayalim yıkılanları yenilemek, gençlere yeni fırsatlar verebilmek" diyor. Stari Grad'ın Sarajevo'nun tarihi açıdan en önemli merkezi olduğunu belirten Čengić kendisini “Sarajevo’da doğdum, büyüdüm, hâlâ burada yaşıyor ve çalışıyorum. Stari Grad Sarajevo Belediyesi’nin başkanı olarak, başkentin en güzel bölgesindeki belediyemizin gelenek, kültür ve modern gelişimin buluştuğu, açıklığın ve tüm halklara dostluğun özenle korunduğu bir yer olmasına gayret ediyorum" diye tanıtıyor.

İzmir'e fuar etkinliği öncesinde de geldiğini anlatan Irfan Čengić, her seferinde çok güzel izlenimlerle geri döndüğünü ve iki kent arasında çok sayıda doku benzerlikleri olduğunu söylüyor. "İzmir, zengin tarihi, Akdeniz güzelliği ve insanlarının sıcaklığıyla etkileyici bir şehir. Ayrıca İzmir ve Karşıyaka’nın, şehrimiz ve belediyemizle kardeşlik anlaşmaları bulunması, 2022’den bu yana dostane ilişkilerimize daha da somut bir boyut kazandırıyor" diyor. İzmir'i Avrupai bir kent olarak gördüğünü vurgulayan Stari Grad Belediye Başkanı, özellikle bu gelişinde gezme olanağı bulduğu Çeşme ve Alaçatı'dan çok etkilenmiş. İzmir'de ayrıca Kemeraltı, Asansör ve Karşıyaka'yı görebildiğini belirtiyor.

"İzmir ülkemde yeterince tanınmıyor"

Acentaların bu güzel yerleri Sarajevo'da mutlaka tanıtması gerektiğine dikkat çeken Irfan Čengić sözlerini şöyle sürdürüyor: 

"Sarajevo'dakiler bu güzel yerleri bilse eminim İzmir'i daha çok tercih edecektir. İzmir ülkemde yeterince tanınmıyor. Sarajevo'dan Türkiye'ye gelenler daha çok İstanbul ve Antalya'yı tercih ediyor, İzmir o kadar popüler değil, diğer kentler kadar bilinmiyor. Bizim açımızdan bakarsak da Sarajevo'ya Türkiye'den en çok ziyaretçi Bursa, Ankara ve İstanbul'dan geliyor. Dileğim direkt uçuşların yıl boyu sürmesi. İzmir'den direkt uçuşların sürmesi karşılıklı ziyaretlerin artışı için çok yararlı olacaktır. Bunu sağlamak için çabalıyoruz."

Fuara katılmaktan büyük mutluluk duyduklarını söyleyen Irfan Čengić, kardeş kent protokolünün uzun yıllar sürmesi için yeni projeler yapmak istediklerini, bu amaçla da İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay ile görüştüklerini belirtiyor. "İzmir dört buçuk milyonluk bir ülke gibi şehir aslında" diyen Čengić, şu görüşleri dile getiriyor:

“Sarajevo'ya İzmir'den daha fazla turist gelmesini isteriz. Diğer kardeş kentlerimizle süren bazı projelerimiz var. Örneğin şu sıra Bursa'dan bir grup genç Sarajevo'ya geldi. Aynı şekilde İzmir'den de gençler gelsin, biz de gençlerimizi gönderelim. Karşılıklı iletişim ve ilişki sürsün istiyoruz. Bu amaçla Sayın Tugay ile üzerinde görüştüğümüz projelerimiz var. Bunları yaşama geçirmek istiyoruz. Sergiler, el sanatları ve geleneklerin tanıtımı, ortak kültürel mirası yaşatacak ve aktaracak çalışmalara odaklanan projeler üstünde çalışıyoruz. İzmir'de Stari Grad Sarajevo, Sarajevo’da İzmir günleri bir başka önemli proje olabilir."

İzmir'deki Boşnaklar

Belediye Başkanı Čengić ile söyleşimiz sürerken, Bornova Belediye Başkanı Ömer Eşki, İzmir'de yaşayan Boşnakları temsil eden derneklerin temsilcileri art arda sergiliğe geliyor. Türkiye Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu Başkanı Barbaros Taşer, Halilbeyli Köyü Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Mustafa Celep, üyeleri Neccar Er, Ömer Eren, Ege Bosna Hersek Kültür ve Dayanışma Derneği Başkan Yardımcısı Şengül Baysak ve eşi Hüseyin Baysak, dernek üyeleri Ayşe Karadan, konuk belediye başkanı ile tanışmak, görüşmek ve sohbet etmek için gelenlerden. Halibeyli’den Mustafa Celep, köylerinin Bosna Hersek'in Zenica kentindeki Gradišče ile ilk kardeş köy protokolü imzalayan köy olduğunu belirtiyor ve Irfan Čengić’i köylerine davet ediyor.

Čengić, İzmir'deki Boşnak derneklerinin kültürü yaşatan en önemli köprüler olduğunu ve özellikle Srebrenica konusundaki duyarlılıklarının, unutturmama çabalarının çok değerli olduğunu söylüyor. "İzmir’deki dernekler, Bosna Hersek’in kültür ve geleneklerini korumada çok önemli bir role sahip. Geleneklerimizi yaşatıyor, yeni nesillere aktarıyor ve toplumlarımız arasında köprü kuruyorlar. Özellikle 11 Temmuz anmaları ve Srebrenica ziyaretlerinin organizasyonu gibi etkinliklerdeki katkılarını çok takdir ediyorum. Biz de gençler ve kadınlara yönelik projeleri özellikle desteklemeye hazırız" diyor.

Federasyon Başkanı Barbaros Taşer, Bosna Herkes Fahri Konsolosu Hasan Šehović ve İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi İkinci Başkan Vekili Atilla Baysak ile sürekli görüştüklerini söylüyor. “Federasyon yetkilileri Mayıs ayında belediyemize geldiler. Tüm bu ilişkiler sonrası gördüğüm kadarıyla fuardaki diğer ülkeler arasında en hareketli stant bizim standımız" diyor gülerek.

"Dostluk köprüleri" deyince Ahmet Kemal Baysak'tan da söz ediyoruz Čengić ile. Fuarın açılış töreninde Bosna Hersek'in Ankara Büyükelçisi Mirsada Čolaković'in halklar arasında derin dostluğun temellerini atan bireyleri de hatırlamak gerektiğini belirterek, “Bu kişilerden biri, Bosna savaşının en karanlık günlerinde hayat kurtaran, şefkati ve cesareti ile tanınan merhum Kemal Baysak’tır. Baysak, Bosna Hersek’te yaşan dehşete sırt çevirmemiş, savaştan kaçanlara barınak, onur ve umut sunmuştur" dediğini anımsatıyorum. Büyükelçi’nin sözlerine katıldığını belirtiyor Čengić, "Ben Ahmet Kemal Baysak ile maalesef tanışamadım, ama ismini çok duydum. Bosna Hersek için savaş döneminde ve sonrasında yaptıklarını çok iyi biliyorum ve saygı duyuyorum. Şimdi oğlu, arkadaşım Atilla Baysak ile çalışmalarımız sürüyor ve güzel çalışmalar yapacağız" diyor.

Čengić: Başımız üstünde yeriniz var

Irfan Čengić, İzmir Uluslararası Fuarı’na katılmalarının vatandaşlara ülkesinin güzelliklerini ve zengin kültürel mirasını tanıtmak için harika bir fırsat olduğunu kaydediyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor:

"İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı ile yeni projeler hakkında görüşmeler planlıyoruz. TİKA, Bosna-Hersek’teki Türkiye Büyükelçiliği ve Türkiye’den birçok partnerle güçlü bir iş birliğimiz var. Dolayısıyla birlikte bir festival düzenlemek de yakın gelecekte mümkün görünüyor. Fuarda İzmir halkının ilgisi olağanüstüydü. Bu da Bosna Hersek’e yönelik ne kadar açık ve meraklı olduklarını gösteriyor. Bizim için bu, işbirliğimizi güçlendirmek ve Stari Grad’ı İzmir’de daha fazla tanıtmak adına büyük bir motivasyon kaynağı oldu. İzmir halkına şunu söylemek isterim: Sarajevo ve Stari Grad’da her zaman başımızın üzerinde yeriniz var. İş birliğine, dostluğa ve yeni ortak projelere daima açığız. İzmir bizim dost şehrimizdir ve toplumlarımız arasında köprüler kurmaktan gurur duyuyorum."

***

Görmeden dönme

“Sarajevo'nun eski şehiri” olarak bilinen Stari Grad'ın "görmeden dönme" listesinde neler olduğunu sorduğumuz Belediye Başkanı Čengić şunları söylüyor:

"Mutlaka görülmesi gereken yerler arasında Baščaršija ve Sebilj, Vijećnica, Gazi Hüsrev Bey Camisi, Sarajevo Teleferiği ile Trebević Dağı, ayrıca çok sayıda müze yer alıyor. Bunun yanı sıra, galerilerimizi, kültür merkezlerimizi ve farklı dini topluluklara ait ibadet mekânlarını da görmelerini öneriyorum. Tüm bu mekânlar birbirine çok yakın ve Sarajevo’nun çok kültürlü yapısını en iyi şekilde yansıtıyor. Bilinen destinasyonların yanı sıra, yeni açılan müzeleri, restore edilen kültürel alanları ziyaret etmelerini ve Dariva ile Bentbaša gibi rekreasyon alanlarında yürüyüş yapmalarını tavsiye ederim. Buralarda doğa ve tarihi bir arada hissetmek mümkün." 

(Fotoğraflar: Hüseyin Erciyas)